Nhật Bản – Xã hội của Manga và Anime
Có lẽ đây là câu hỏi của bất cứ ai đã từng ở Nhật hoặc biết về Manga của Nhật. Vậy thì những lý do gì khiến người Nhật đọc Manga nhiều đến như vậy. Lý do đơn giản nhất là Manga rất hấp dẫn và thú vị. Nó hấp dẫn mọi lứa tuổi với nội dung vô cùng phong phú và gần gũi với cuộc sống hàng ngày.
Ngôn từ được dùng trong Manga của Nhật luôn là những từ ngữ mới nhất, cách nói mới nhất của người Nhật hiện đại. Chính vì thế mà người ta nói rằng muốn hiểu tiếng Nhật trong đời sống hằng ngày và hiểu người Nhật hiện đại nghĩ gì thì hãy đọc Manga.
Manga tập hợp đủ thể loại truyện, từ những câu chuyện mang tính giả tưởng, thần thoại thề hiện những ước mơ của trẻ em đến những truyện mang tính thời sự nóng hổi, giúp người đọc quên đi những mệt nhọc hằng ngày, giải toả những cơn stress ở công ty.
Đó có thể là câu chuyện về một học sinh trung học trở về thời xa xưa cùng với phép thuật và võ nghệ tuyệt luân để trừ ác, diệt ma. Đó cũng có thể chỉ đơn giản là câu chuyện về một salaryman ( công chức đi làm nhận lương) được cách điệu và phá cách một chút, khác với một viên chức thực sự ở ngoài đời. Truyện tranh giúp người ta làm được những điều mà hằng ngày họ không dám làm hoặc không thể làm được.
Nếu bạn đã từng đọc truyện tranh của các nước Âu, Mỹ và so sánh với truyện tranh Nhật bạn sẽ thấy có khá nhiều điểm khác biệt thú vị. Truyện tranh Âu, Mỹ có lời thoại khá dài dòng tính trên đơn vị một trang sách. Hình ảnh được vẽ rất chi tiết và cẩn thận. Người đọc truyện tranh bỏ ra thời gian khá dài để xem hết một trang sách. Họ vừa đọc lời thoại, xem kỹ từng chi tiết của bức tranh và tưởng tượng. Trong khi đó, cũng miêu tả một cảnh tương tự, truyện tranh Nhật có thể dùng đến 10 trang sách và chỉ một vài dòng thoại. Các trang sách được vẽ rất khoáng đạt, đơn giản và kèm theo đó là rất nhiều những từ tượng thanh, tượng hình nhằm tạo hiệu ứng cho câu chuyện.
Yotsuba &!!, manga dành cho trẻ con mà người lớn cũng phải thích mê
Chính nhờ sự phát triển của Manga mà lượng từ tượng thanh trong tiếng Nhật tăng lên đáng kể. Nhờ những hiệu ứng hình vẽ và từ ngữ mà người đọc gần như hoà nhập hoàn toàn vào câu chuyện, cùng khóc, cùng chạy, cùng la hét với nhân vật trong truyện. Thật đáng ngạc nhiên khi bạn biết rằng người ta chỉ cần 20 phút để đọc hết một quyển truyện tranh dày 320 trang. Tính trung bình chỉ cần 3.75 giây/trang. Một tốc độ đáng ngạc nhiên. Nhưng nếu bạn thử xem truyện tranh Nhật thì bạn sẽ thấy đúng như thế. Bản thân những trang hình vẽ cũng là một loại ngôn ngữ. Người đọc xem và đọc hình vẽ như đọc chữ vậy. Mỗi trang tương ứng với một vài từ đơn giản nên nó được đọc lướt qua rất nhanh. Bản thân chữ Hán cũng là một loại chữ tượng hình, một loại tranh vẽ. Hay nói ngược lại, hình vẽ với các nét gạnh, nét chấm phá cũng là một loại chữ viết.
Bên cạnh đó, truyện tranh Nhật sử dụng những hiệu ứng tương tự như phim hoạt hình. Đó là một loạt những hình ảnh liên tiếp nhau thể hiện một pha hành động hoặc sự thay đổi cảm xúc của nhân vật.
Truyện tranh của Mỹ thường hướng đến độc giả là các chàng thiếu niên mới lớn nên nhân vật trong truyện tranh thường là những super hero kiểu như siêu nhân(superman) hay người dơi (batman). Nhưng truyện tranh của Nhật thì có hàng ngàn nhân vật khác nhau với hàng ngàn cốt truyện và bối cảnh câu chuyện khác nhau. Tất cả những gì mà đầu óc con người có thể nghĩ ra được đều được Manga Nhật thể hiện thành hình vẽ. Chính vì thế Manga Nhật là một đối thủ đáng gờm của tiểu thuyết và có một lượng độc giả đông đảo không phân biệt giới tính và tuổi tác.
Hầu hết những người nước ngoài khi lần đầu đến Nhật và tiếp xúc với Manga của Nhật đều có chung một nhận xét là Manga của Nhật có quá nhiều yếu tố bạo lực và sex. Trong khi đó hầu hết độc giả của Manga là thanh thiếu niên. Vì thế Manga sẽ có tác động rất xấu đến những độc giả trong lứa tuổi này. Vậy trên thực tế Manga, hay Anime của Nhật có tác động như thế nào đến độc giả.
Trên thực tế, nếu tiếp xúc nhiều với Manga của Nhật ta sẽ thấy không phải tác phẩm Manga nào của Nhật cũng khai thác các yếu tố sex và bạo lực để thu hút độc giả. Những tác phẩm khai thác sex và bạo lực chỉ là một phần nhỏ, phần lớn các tác phẩm Manga đều vô thưởng, vô phạt, chỉ đơn thuần là một tác phẩm giải trí đem lại sự sảng khoái và vui vẻ cho người đọc.
Hơn nữa khác với cách nhìn nhận của một người nước ngoài, những yếu tố bạo lực hoặc tính dục được lồng trong các tác phẩm Manga đối với người Nhật lại rất bình thường. Tiêu biểu cho trường phái vẽ truyện tranh có hình ảnh của quỷ dữ và sex là tác giả Nagai Go, một trong 10 Mangaka tiêu biểu cho Manga hiện đại Nhật Bản.
Trên thực tế, những hình ảnh tính dục và quỷ dữ có thể được tìm thấy trong các văn kiện xưa của Nhật có liên quan đến vũ trụ luận của Phật giáo từ thế kỷ thứ 10. Vào thế kỷ thứ 16, 17 xu hướng hình vẽ có liên quan đến bạo lực và sex được tiếp nối trên các bản vẽ trên gỗ. Tiêu biểu cho giai đoạn này có thể nhắc đến Hokusai, người được xem là ông tổ của Manga Nhật. Hokusai cũng đồng thời là người phổ biến từ “Manga” từ năm 1815, thường được dịch là “Những hình vẽ vô trách nhiệm”.
Devil Man của tác giả Nagai Go
